komunikacja

Nic tak nie podcina skrzydeł jak nieustanna i dotkliwa krytyka. Czy można się przed nią bronić? Jak należy reagować, gdy ktoś w pracy wytyka nam błędy?

Udzielanie konstruktywnej krytyki bywa tak samo trudne, jak jej umiejętne przyjmowanie. Pracując na co dzień z innymi ludźmi, często jesteśmy narażeni na ocenę naszego zachowania oraz osiąganych wyników.

Dlatego też warto poznać kilka zasad, które pomogą Ci poradzić sobie z każdą krytyką. Kieruj się nimi w życiu zawodowym i prywatnym, a szybko nabierzesz zdrowego podejścia do opinii innych.

Krytyka to nie porażka

Aby móc się rozwijać w danej dziedzinie, niezbędna jest świadomość tego, co jeszcze wymaga dopracowania czy wzbogacenia. Potrzebne są nam informacje o tym, jakie w danym momencie mamy braki, aby zdiagnozować to, co wymaga zmiany i ulepszenia. Krytyka może być trudna do przyjęcia, gdyż często jest dla nas zaskoczeniem.

Dlatego ważne jest przede wszystkim nasze nastawienie, z jakim ją odbieramy. Pamiętaj, że Twój rozmówca nie musi mieć złych zamiarów w stosunku do Ciebie. Nie zakładaj z góry, że jest to atak i próba udowodnienia Ci niekompetencji. Potraktuj to jako informację zwrotną, wskazówkę do działania i dalszego rozwoju.

Wyciągaj wnioski

Zastanów się, co w tej krytyce mogło być ziarnkiem prawdy. Skup swoją uwagę na jednej rzeczy, którą rzeczywiście mógłbyś zmienić na lepsze. Następnie, w ciszy i spokoju zastanów się, co następnym razem mógłbyś zrobić inaczej. Lepiej. Przełożony na pewno doceni to, że bierzesz pod uwagę usłyszaną krytykę.

Wyrażaj swoje zdanie 

Pamiętaj, że masz prawo się bronić. Pomoże Ci w tym asertywność, rozumiana jako dbanie o swoje potrzeby oraz wyrażanie swojej opinii. Bądź w tym delikatny. Pamiętaj, aby Twoja wypowiedź była zgodna z prawdą, oparta na faktach i argumentach. Zamiast wytykać błędy innych (np. Twojego rozmówcy) skup się tylko na feedbacku, który otrzymałeś. Dolewanie przysłowiowej oliwy do ognia tylko pogorszy sprawę.

Wyjaśniaj i bądź dociekliwy

Jeśli Twój rozmówca używa uogólnień, takich jak „zawsze” lub „nigdy”, pamiętaj, że masz prawo oczekiwać bardziej konkretnych przykładów Twoich uchybień. Na krytykę w postaci „Ty nigdy nie wykonujesz swoich zadań poprawnie”, poproś o sprecyzowanie: „Kiedy ostatnio nie wykonałem swojego zadania poprawnie?” lub „Którego z wykonywanych zadań nie wykonałem poprawnie?”. Dopytuj. Pokaż, że zależy Ci na rzetelnych wskazówkach oraz przytoczeniu konkretnych przykładów, na podstawie których Twój rozmówca formułuje krytykę.

Pokazuj postęp

Na słowa „Ty zawsze się spóźniasz”, możesz przyznać, że rzeczywiście zdarzało Ci się to wielokrotnie, ale pracujesz nad tym i w ciągu ostatnich x tygodni, zdarzyło Ci się to zdecydowanie mniej razy niż wcześniej. Taki zabieg złagodzi argument Twojego rozmówcy, a Ty pokażesz, że jego wskazówki traktujesz poważnie i rzeczywiście nad sobą pracujesz.

Zachowaj spokój i nabierz dystansu

Pamiętaj, że silne emocje mogą przysłonić Ci prawdziwy obraz sytuacji. Zanim odeprzesz atak, weź głębszy oddech, a następnie powoli wydychaj powietrze. Możesz też w myślach policzyć do 10., by odroczyć swoją reakcję. W ten sposób dasz sobie czas na weryfikację i modyfikację swojej wypowiedzi. Nawet kilka sekund powinno pomóc, aby złagodzić jej ton oraz przeformułować treść.

Bądź cierpliwy

Powstrzymaj się od okazywania zniecierpliwienia i zdenerwowania. Staraj się patrzeć na swojego rozmówcę tak, jak w sytuacji zwykłej rozmowy. Jeśli będziesz nieustannie tupał lub poruszał stopą, przebierał palcami, czy przewracał oczami – pokażesz rozmówcy, że jego wypowiedź Cię irytuje oraz że nie starasz się współpracować. Przyjmij postawę otwartą. Jeśli siedzisz – nachyl się delikatnie w stronę rozmówcy, pokazując, że jesteś zainteresowany jego wypowiedzią.

Parafrazuj

Jeśli masz wrażenie, że udzielona właśnie krytyka jest niejasna, poproś o jej powtórzenie lub dokonaj parafrazy. Zacznij zdanie od „Jeśli dobrze Cię zrozumiałem, miałeś na myśli to, że …”. W ten sposób okażesz szacunek drugiej osobie, podkreślisz, że aktywnie słuchasz jej wypowiedzi, jak również dzięki temu będziesz mógł dowiedzieć się więcej szczegółów.

Podziękuj za feedback

Kiedy rozmowa dobiegnie końca, spokojnym tonem głosu podziękuj swojemu rozmówcy za otrzymane wskazówki. Okażesz w ten sposób wysoką kulturę osobistą i dasz się zapamiętać, jako pracownik, który aktywnie słucha oraz wyciąga wnioski.

To, w jaki sposób potraktujesz krytykę zależy wyłącznie od Ciebie. Nie daj się wyprowadzić z równowagi. Zachowaj spokój i pamiętaj, że krytyka, to nie porażka. To informacja zwrotna, z której możesz czerpać wspaniałe wskazówki do dalszego rozwoju!